Toelichting budgettaire ontwikkeling Jeugdhulp (neutraal)
Binnen de jeugdhulp staat 2022 onder meer in het teken van het doorontwikkelen van het nieuwe HSJH (hoog specialistische jeugdhulp, voorheen segment C) stelsel waar Uithoorn deel van uitmaakt sinds 1 januari 2021, samen met de andere DUO-gemeenten en Amsterdam. Per 1 januari 2022 zijn de HSJH contracten in werking getreden en wordt de HSJH gefinancierd door middel van lumpsums. Het vooruitzicht is dat het nieuwe stelsel in de aankomende jaren in beweging zal zijn door het verder ontwikkelen van o.a.:
de herijking van de lumpsums in 2022 en toekenning lumpsums 2023, dit in relatie tot de lokale en landelijke financiële ontwikkelingen in de jeugdzorg;
gebiedsgericht werken binnen de HSJH en ESJH;
inzichten in wachtlijsten bij aanbieders zodat directe toegang tot zorg voor de meest kwetsbare beschikbaar blijft;
de toegang tot zorg en de uitvoering hiervan vanuit lokaal en regionaal perspectief;
sturing op de jeugdzorg uitgaven:
door de methode van het Programma Data Gedreven Sturen te implementeren en waar mogelijk de uitkomsten van de proeftuin Jeugdhulp te implementeren waarin volgende thema's centraal stonden: 'sturing door data', 'sturing op inhoudelijke beleidslijnen' en 'vergroten kostenbewustzijn'.
door het verder verstevigen van contractmanagement op strategisch niveau binnen de gemeente zelf. In 2023 zal bepaald moeten worden of de inzet van strategisch contractmanagement zinvol en effectief is gebleken en gecontinueerd wordt. DUO+ voert contractmanagement uit op uitvoerend niveau en zal dat blijven doen.
Onzekere factoren
Bij het opstellen van de 2e Turap is, op basis van de nu beschikbare informatie, het beeld dat het huidige budget voor jeugdhulp in 2022 voldoende zal zijn. Er zijn echter nog enkele onzekere factoren die invloed kunnen hebben op het uiteindelijke jaarbeeld en hieronder worden toegelicht: uitkomsten herijking lumpsum kernpartners HSJH, mogelijke late aanmelding in kader nieuwe Woonplaatsbeginsel en inzetten van maatwerkovereenkomsten (IBO's).
In de contracten met de kernpartners voor hoogspecialistische jeugdhulp is opgenomen dat halverwege het jaar gekeken wordt wat de prognose is als het gaat om de uitgaven voor het hele jaar. Deze zogenaamde herijking van de lumpsums is nog niet afgerond, waardoor het totaalbeeld van de huidige financiële situatie van de HSJH nog niet compleet is. In september wordt het herijkingsproces voortgezet samen met de gemeente Diemen, Ouder-Amstel en Amsterdam. Echter, sinds kort signaleren enkele kernpartners dat hun individuele lumpsum nagenoeg is uitgenut. Mogelijk zal in het komende halfjaar dit bij meer kernpartners het geval zijn. Hieruit kan geconcludeerd worden dat op termijn bepaald moeten worden wat het effect hiervan is, welke financiële en inhoudelijke keuzes en maatregelen getroffen moeten worden.
Het budget dat vanuit het Rijk beschikbaar is gesteld voor de financiering van de WPB (wet woonplaats beginsel) lijkt momenteel dekkend te zijn. Ondanks dat 1 juli de deadline was voor het uitwisselen van cliënten tussen gemeenten worden er nog steeds cliënten aangemeld door andere gemeenten. Hierdoor is enige terughoudendheid op zijn plaats, het is te vroeg om te concluderen dat er niet nog meer kosten voortvloeien uit veranderingen in de WPB in de komende periode.
Er wordt meer dan verwacht gebruik gemaakt van IBO’s (individuele betalingsovereenkomsten met niet gecontracteerde aanbieders, voorheen NIA’s). Deels komt dit omdat bij de kernpartners wachtlijsten zijn, veelal door gebrek aan capaciteit, deels omdat er specialisme gevraagd wordt die niet alle kernpartners hebben. Daarnaast zijn er steeds minder verblijfsplekken beschikbaar bij de grotere gecontracteerde partijen waardoor er uitgeweken moet worden naar kleinere niet ingekochte aanbieders die wel verblijfsplekken hebben. De benodigde inzet van IBO's valt lastig te voorspellen en omdat het over het algemeen om duurdere complexe trajecten gaat (waarvan beperkt aantal trajecten dus financieel een relatief grote impact kunnen hebben) is dit budgettair een onzekere factor.